دین و شناخت آن، از ارکان اصلی حرکت انسان به‌سوی کمال خود است. موضع‌گیری انسان دربارۀ دین و مباحث دینی بخشی از اصول فکری و اعتقادی هر انسانی را شکل می‌دهد، بااین‌حال معمولاً در مباحثات علمی از بحث دربارۀ دین غفلت می‌شود. مطالب پیش رو سخنرانی‌های استاد گران‌قدر جناب حجت‌الاسلام و المسلمین شیخ مهدی نخاولی در باب دین‌شناسی است.

بسم الله الرحمن الرحیم دانشمند فرزانه، حجة الإسلام و المسلمین استاد نخاولی (مد ظله العالی)، در دهۀ سوم ماه صفر الخیر 1436 قمری (1393 شمسی)، در ضمن مباحث ارزشمند خود راجع به رسول اکرم (صلّي الله عليه و آله و سلّم)، نسبت به آنچه که موجب دست¬یابی انسان به سعادت و رستگاری و یا شقاوت و تباهی می¬شود، اشاراتی بیان فرمودند.

گاهی ممکن است عظمت و قدر بعضى از واژه ها را به علت عادی شدن و تکرار ندانیم و مورد توجه کافی واقع نشود. اگر تصور کنیم مهمان یک ولی خدا مثل علامه طباطبائی شده ایم، در آن ساعاتی که مهمان ایشان هستیم چه حالی داریم؟ حالا اگر مهمان حضرت امام زمان علیه السلام باشیم، آن جا چه حال و توجه و تصوری بر ما حاکم است؟

آیا شکرگزار نعمت پیامبر هستیم؟ شما تابه‌حال چه قدر برای این نعمت که ما امّت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله هستیم شکر کرده‌اید؟ برخی از نعمت‌ها لیاقت می‌‌خواهد. آیا این قابلیت را داریم یا نداریم؟ ان‌شاءالله که داشته باشیم.

مگر سبک زندگی و نوع دین­داری کوفیان چگونه بود که باعث انحرافشان شده و آنها را در صف مقابل امام حسین (عليه السّلام) قرار داد؟! نکند ما هم همچون آنان باشیم؟ به راستی منشأ دین­داری نامطلوب آنها چه بود؟ و اساساً چه تفاوتی بین دین­داری حسینی و دین­داری کوفی وجود دارد؟ جریان کربلا، به ما روش «زندگی الهی» و روش «دین­داری حسینی» می­آموزد.

برخورد انسان در نعمت‌ها و بلاها چگونه است / نگاه صحیح به نعمتهای الهی چگونه است / شکر نعمت را چگونه بجا آوریم / مشکلات برای انسان سازنده‌تر از نعمت‌ها هستند / برای خلقت انسان چقدر هزینه شده و ما برای رسیدن به خداوند چقدر هزینه کرده‌ایم / انتهای مسیر حرکت انسان بالاتر از ملائک است / با محاسبه و حرکت دائم، به مقصد نزدیک شویم

مراتب عوالم هستی را بشناسیم / انسان؛ مخلوقی که جامع تمام عوالم است / اگر مطلبی را نفهمیدیم به اهلش واگذار کنیم / انسان مخلوقی است که می‌تواند جهت حقانی هم پیدا کند / حرکت انسان از عالم خلق به عالم حق است / سیر در هستی، همان سلوک در لایه‌های وجودی انسان است / صد منزل سلوک؛ سیر در لایه‌های وجودی انسان است

جلوه ملکوتی و معرفت نورانیت رسول‏الله صلّی‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم در کالبد دنیایی

دعای کمیل اثر فوق‌العاده در زندگی و نفس انسان دارد / با رشد در امور ظاهری، نیاز به ارتباط با خداوند بیشتر می‌شود / علم اخلاق تفاوت جوهری با عرفان دارد / برای رسیدن به خداوند، باید توجه به خودمان را ضعیف و ضعیف‌تر کنیم / عرفان نظری نتیجه عرفان عملی است / فهم دقیق شریعت با عرفان ممکن است / معرفت ملاک حرکت صحیح و ارزش‌گذاری اعمال است